- موضوع حسابداری تهیه و تنظیم سند حسابداری ، ثبت در دفاتر ، و بالاخره تهیه صورت های مالی است ، در حالی که موضوع حسابرسی کنترل واظهار نظر نسبت به حساب هایی است که قبلا تنظیم شده است.
- حسابدار معاملات و فعالیت های مالی را به طور روزانه در دفاتر ثبت می کند ، در صورتی که حسابرس به صورت مقطعی و یا فقط آخر سال مالی رسیدگی می نماید.
- حسابرس نسبت به حسابها و صورتهای مالی که رسیدگی کرده گزارش تهیه می نماید ولی حسابدار معمولا گزارشی ضمیمه ی حساب هایی که تهیه نموده است نمی کند.
- حسابدار نسبت به صحت پیکر های حساب و تطبیق آنها با واقعیت تردیدی به خود راه نمی دهد ، مگر آنکه ظاهر حساب ها مشکوک و یا اشتباه باشد (مثلا جمع دو طرف تراز دفتر کل با هم برابر نباشد) ولی حسابرس ارقام و عملیات حسابداری را دقیقا کنترل کرده و تا آنجا که لازم بداند آنها را با اسناد و مدارک موجود تطبیق می نماید.
به طور خلاصه تفاوت های حسابداری و حسابرسی را می توان این گونه بیان کرد :
- موضوع : موضوع حسابداری تهیه و تنظیم سند حسابداری ، ثبت در دفاتر و بلاخره تهیه صورتهای مالی است، در حالی که موضوع حسابرسی کنترل و اظهار نظر نسبت به صورتهای مالی است.
- زمان انجام کار : حسابدار به طور معمول فعالیت های مالی و معاملات را به طور روزانه در دفاتر ثبت می کند در حالی که حسابرس به صورت فصلی و یا در پایان سال مالی بررسی های خود را انجام می دهد.
- تهیه گزارش : حسابرس نسبت به حسابها و صورتهای مالی که رسیدگی کرده گزارش تهیه می نماید در حالی که حسابدار معمولاً گزارش ضمیمه حساب هایی که تهیه کرده است نمی کند.
- مسئولیت : مسئولیت تهیه صورت های مالی بر عهده هیأت مدیره موسسه مورد رسیدگی می باشد اما مسئولیت حسابرس بسته به اظهار نظرشان نسبت به صورتهای مالی می باشد.
نتیجه:
از نکات بالا معلوم می شود که معمولا حسابرسی وقتی به عمل می آید که کار حسابداری پایان یافته باشد و حسابرس حساب هایی را که دیگران تنظیم کرده اند مورد رسیدگی قرار می دهد تا بتواند خود را متقاعدکند که آن حسابها صحیح و مطابق با واقعیت تهیه شده اند.